BEŞİNCİ
EMİR:
Baba'na
ve Ana'na Hürmet Et
“Allah’ın
Rabb’in Sana Vereceği Toprakta Ömrünün Uzun
Olması İçin Anana Babana Saygı Göster.”
(Çıkış, 20:12)
Ailedeki
Lütuf Bağışı
Aile, cennetten arta kalan parçadır. Kendi
yüceliğini yansıtmaları, çoğalıp yeryüzünü
doldurmaları için Allah, erkek ve dişiyi
yarattı. Aile, insan yaşamının ana gözdesi,
tüm kültürlerin temelidir; koruma, güven
ve birlik duygusu aşılar, tüm yıkıcı ideolojilerden
daha güçlü olduğunu her an ispatlar.
Hemen
hemen her din ve sapık olmayan her dünya
görüşü, ana babaya saygı gösterilmesi gereğinde
birleşir. Çocukların ana babalarını sevmeleri,
onlara saygı göstermeleri olağandır. Bu
nedenle, tanrıtanımaz bir toplum düzeniyle,
ana babanın çocuklar üzerindeki yetkisini
kaldırmak isteyen komünist ideoloji doğaya
ve Yaratan’a aykırıdır. Allah bu buyrukla
aileyi himayesine alıyor. Aile varlığının
sırrı için O’na şükretmeliyiz.
Beşinci Emir’le Allah, erkek ve aile reisi
olarak yalnızca babaya değil, anneye de
saygı gösterilmesini buyuruyor. Kadın da
erkek gibi, yaşamında Allah’ın görünümünü
yansıtmakla yükümlü olup erkeğiyle birlikte
ailenin sorumluluğunu taşır. Ana babanın
aynı saygı ve hürmeti görmeleri zorunluluğu,
Eski ve Yeni Antlaşma’nın temel öğretilerinden
biridir. Anneye
Babaya saygı İncil Nediyor? Tanrının Buyruğu
Protestanlık
Aile kurma buyruğu, aslına bakılacak olursa,
son derece doğaldır. Hayvanlar âleminde
bile yavrular annelerini izler; kuşlarda
erkek ve dişi, yumurtalardan yavruları çıkarır,
birbirlerinin besin ihtiyacını karşılıklı
görür, kendilerini doyurabilecek güce erişinceye
dek yavrularını beslerler. Bir takım doğa
bağları ve ilişkileri vardır ki, onları
bozmak isteyen, cezasız kalmaz. Anneye
Babaya saygı İncil Nediyor? Tanrının Buyruğu
Protestanlık
Çocukları
baştan çıkarmayı hedefleyen isyan çağrılarını,
bugün her zamankinden daha yoğun duyuyoruz:
“Ana babana kulak verip onların uysal bir
kölesi olacağına, kendi kişisel görüşünü
geliştir; daha şu yaşından itibaren ayak
diretmesini öğren!” Böylesi çocukların gözleri
karanlık, kederli; yüreklerindeki temel
bir öğe tahrip edilmiş durumdadır. Anneye
Babaya saygı İncil Nediyor? Tanrının Buyruğu
Protestanlık
Ana
Babanın Fedakârlığı
Anneye Babaya
saygı İncil Nediyor? Tanrının Buyruğu Protestanlık
Gerçi çocuk ana babasının iradesi dışında
dünyaya geliyor; ama Allah’ın yaratma eyleminde
onlar da pay sahibidir. Kuşaktan kuşağa
aktarılan soy özelliklerini döl yatağındaki
çocuğa vermek gibi bir ayrıcalığa sahiptirler.
Her doğum bir mucizedir. Yaratan’a bu nedenle
şükretmemiz gerekir.
Annemiz dokuz ay, yaklaşık 275 gün, gece
ve gündüz bizi bağrında taşıdı. Orada güvenlikteydik,
beslendik; onun sevincine, kederine katıldık.
Belki daha biz doğmadan o, bizim için dua
etti. Dünyaya gelişimiz ona korkulu anlar
yaşattı, bedensel acılar verdi. Anneye
Babaya saygı İncil Nediyor? Tanrının Buyruğu
Protestanlık
Ana babamız bize yıllar boyu eşlik ederler.
Parmaklarımızın büyüyüşü, organlarımızın
serpilip gelişmesi, ruhsal hareketlenmeler
onlar tarafından izlenir. Bunun için onlar
belki Yaratan’a şükrederler. Eğer İsa Mesih’in
egemenliği altında yaşıyorlarsa, ta baştan
itibaren bizi Diri Allah’ın ellerine teslim
ederler, O’nun emirlerini bize öğretir,
yüreklerimizi Yaratan’a, İyi Çoban’a
imana özendirirler. Böyle ana babalar, çocuklarını
Allah’ın adında eğitir, bereketler ve sever.
Gece gündüz demeden onların dertleriyle
meşgul olur, yeterli besin ve giyeceğe sahip
olmaları için didinirler. Hasta olduklarında,
akılları başlarından gider, baş uçlarından
ayrılmazlar. Çocukların yeniden sağlıklarına
kavuşup acılardan kurtulmaları onlar için
bayram sevincidir.
Aile
Sorunları Anneye
Babaya saygı İncil Nediyor? Tanrının Buyruğu
Protestanlık
Ana babayla çocuklar arasında sıkı bir yaşam
bağı vardır. Karşılıklı saygı ve güven onlar
arasında bu nedenle doğaldır. Bununla birlikte
cennette yaşamıyoruz. Allah ile kıyaslandığında,
nasıl ana baba günahlıysa, çocuk da doğasında
iyi değildir. Hem küçükler, hem de yetişkinler,
Allah’ın affı ve karşılıklı bağışlamanın
bereketinde yaşıyorlar. Bağışlama, hoşgörü
ve sabır olmaksızın, ailede kalıcı bir huzur
bulunamaz. Yanlışı, suçu itirafın gereğinde,
özür dilemenin bilinmediği bir yerde boğucu
bir ortam hâkimdir. Böylesi erdemlerle donanmış
bir yaşam biçimini ana babalarından öğrenmiş
çocuklara ne mutlu!
Ana
babaların çocuklarını iman esası üzerine
mi yetiştirmeleri gerekiyor, yoksa bir başka
esasa göre mi? Bu sorun ailelerin takdirine
bırakılmış değildir. Allah’ın Oğlu, “Çocukları
bana getirin, onları kutsayayım” diyor.
Ana babalar İsa’nın özünü, ilkelerini çocuklarına
anlatmalı; O’nun emir ve vaatlerini iyice
zihin ve yüreklerine yerleştirmelidirler.
Ana ve baba, çocukların eğitiminde eşit
bir sorumluluk taşımalarına karşın, kendi
imanlarını onlara miras gibi aktaramayacaklarını,
ya da onları buna zorlayamayacaklarını bilmelidirler.
Bu konuda kararı çocuk tek başına vermelidir.
Ama şu da unutulmamalıdır: İmanlı ana babanın
bereketi, soyun bininci üyesine kadar ulaşır.
Anneye Babaya
saygı İncil Nediyor? Tanrının Buyruğu Protestanlık
Çocuklarını
şımartmamak, onları tembelliğe sevk etmemek,
ama aynı zamanda, güçlerini aşan ödevlerle
de bunaltmamak, ana babanın görevlerinden
biridir. Doğal bir biçimde gelişmelerini
tamamlayabilmek için çocuklar, çocukluklarını
yaşayabilmelidirler. Eğitimin odak noktasını
okul ya da meslek eğitimi değil, yürekte
Allah korkusunu uyandırmak; yetişmekte olan
nesli temizlik, doğruluk ve çalışkanlık
erdemleriyle donatmak oluşturur. Ailelerin
çocukları için zaman ayırmaları, onların
da sorunlarını ana babalarıyla açıkça konuşabilmeleri
zorunludur. En önemli ödev ise, “yeniden
doğup” yaşamalarını İsa ile birlikte geçirmeleri
için çocukları, günlük duaların başında
zikretmektir. Anneye
Babaya saygı İncil Nediyor? Tanrının Buyruğu
Protestanlık
Gelişim
çağının ilk yıllarında çocukların dik başlı
olması, ana babalarıyla sık sık tartışması
doğaldır. Bu, olgunlaşma sürecinin belli
bir basamağı olabilir, illa kötü bir ruhtan
kaynaklanması gerekmez. Çocuklarını Üçlük’te
bir olan Allah’a emanet eden aileler onlara,
bu zor yıllarda -gereksiz yere sıkmadan-
eşlik ederler; sabırlı ve sakindirler. İyi
kitap, iyi arkadaş, imanlı bir çevre, bu
yıllarda ahlâk üzerine uzun uzun vaazlardan
çok daha faydalıdır. Bu kritik evrelerinde
çocukları sıkmak, zorlamak, çoğu kez ters
tepki doğurur, onların yüreklerine erişmeyi
engeller. Anneye
Babaya saygı İncil Nediyor? Tanrının Buyruğu
Protestanlık
Biz ana babalar, İsa’nın şu sözlerini hatırımızdan
çıkarmamalıyız: “Kim bana iman eden bu küçüklerden
birini günaha düşürürse, boynuna kocaman
bir değirmen taşı asılıp denizin dibine
atılması kendisi için daha hayırlı olur.”
(Matta, 18:6) Uyarmaksızın, onların kötü
yollara sapmalarına seyirci kalmak da “günaha
düşürmek”tir. Bereketli bir eğitim, ancak,
Rab korkusunun olduğu bir yerde gerçekleşebilir.
Bilim ve tekniğin baş döndürücü bir hızla
geliştiği günümüzde, çoğu ana baba, çocuklarının
gözünde bilgisiz, cahildir. Özellikle onlardan
biri, okuması yazması yoksa, “kültürlü”
çocuklar gözünde alay konusu bile olabilir.
Halbuki böylesi bir tutum aptalcadır. Okuyup
yazabilmek bir insanın değerini göstermez;
okul eğitimi bir insanı ne düzeltebilir,
ne de kutsayabilir. Ana babanın çocuklar
üzerindeki yetkisi, ne diplomalarına, ne
de servetlerinin büyüklüğüne bağlıdır. Belirleyici
olan, çocukları için ana babaların tanrısal
arşın huzuruna çıkmalarıdır. Gerçek ana
babaları etkileyip biçimlendiren, Allah’ın
özü, O’nun Ruhu’dur. Gerçek ana baba sevgisinin
temelini de, O’nun Baba’ya sevgisi oluşturur.
Allah, ana babaları bağış, ümit ve sabra
yöneltir; İsa’nın kurtarmalık ölümü onları
çocukları için fedakârlıkta bulunmaya teşvik
eder.
Beşinci
Emri Yerine Getirmek
Anneye Babaya
saygı İncil Nediyor? Tanrının Buyruğu Protestanlık
Çocuklar ana babalarına, yeryüzünde kendileri
için en önemli insanlar olan bu iki kişiyi
severek saygı gösterebilirler. Güven, itaat,
sırasında kendi arzularından vazgeçmek de
buna dahildir. Küçük bir çocuk, ana babasına
gerekli hürmeti göstermelidir. Ailenin odak
noktasını çocuk değil, Allah oluşturur.
Mutlu bir aile yaşamının sırrına İsa işarette
bulundu: “Ben hizmet edilmek için değil,
hizmet etmek, yaşamımı çokları uğruna kurtulmalık
olmak üzere vermeye geldim.” Allah’ın Oğlu’nun
bu temel tutumu, hem ailelere, hem de çocuklara
birlikte sağlıklı bir yaşamın yolunu gösteriyor.
Evlenip kendi ailelerini kurmalarıyla çocukların
görevi bitiyor mu? Asla! Ana baba, bedence
zayıf düşüp kimi ihtiyaçlarını görmekten
aciz kaldıkları yaşlarda, çocuklarının ilgi
ve sevgisine gerek duyarlar. Onların, çocukluklarında
kendilerine sunmuş oldukları sabır dolu
ilgi ve hizmetin bir kısmını böylece “ödeyebilirler.”
Ne yaşlılar yurdu, ne de yaşam sigortaları,
ana babanın bir zamanlar çocuklarına sunmuş
oldukları fedakârlıkları karşılayabilir.
Tanrısal
Kurtarış’ı, emirlerin temeli olarak tanımlayan
girişten sonra, Beşinci Emir, somut bir
vaat taşıyan ilk emir olarak karşımıza çıkıyor.
Ana babasıyla sevgi dolu bir ilişkiye sahip
olan kişi, gerilimsiz uzun bir yaşam sürer,
değişik biçimlerde Allah’ın bereketlerine
tanık olur. Ana baba otoritesinin kırılmadığı,
ailenin tümüyle Allah’ın huzurunda durduğu
haklar, devamlılık ve gelişme vaadinin sahipleridir.
Allah korkusu yoksa, ana babayla çocuklar
arasındaki sıkı bağ çabucak yiter gider.
Kendinden başkasını düşünmeyen maddeci zihniyetin
hâkim olduğu refah toplumunda, yaşlılar
yalnızca ömürlerini tüketmek zorunda, gençler
ise, yaşamlarının anlamından habersiz. Allah
ana baba ve üstlerimize hakarette bulunmayı,
küfretmeyi; sadakatsizlik, ikiyüzlülük ve
dolandırıcılıkla yaşamı onlara dayanılmaz
hale getirmeyi yasaklıyor. Burada İsa’nın
şu sözünü hatırlamalıyız: “Benim şu en küçük
kardeşlerimden birine yaptığınızı, bana
yapmışsınızdır.” Abşalom’un, babası Davut’a
karşı isyanına ilişkin haberleri okuyanımız
var mı? İsyancının sonu ölüm oldu (II. Samuel,
15:8). Anneye
Babaya saygı İncil Nediyor? Tanrının Buyruğu
Protestanlık
“Babasına
ya da anasına vuran, mutlaka öldürülecektir”
“Babasına ya da anasına lânet eden mutlaka
öldürülecektir.” (Çıkış, 21:15-17) Böyle
birisi tüm halk için yük ve tehlikedir.
“Babasına ya da anasına lânet edenin çırası
karanlıkta söndürülür.” (Süleyman’ın Meselleri,
20:20) “Anasını, babasını hor gören, lânetli
olsun” (Tesniye, 27:16). Yaş olgunluğuna
karşın sürekli olarak ana babasına karşı
koyan kişi, Eski Antlaşma çağında halk topluluğu
tarafından taşlanırdı (Tesniye, 21:18-21).
Çocukların itaati, Eski Antlaşma toplum
düzeninin temel direklerinden birisiydi.
Anneye Babaya
saygı İncil Nediyor? Tanrının Buyruğu Protestanlık
Bununla
birlikte Allah yalnızca çocuklara değil,
ana babalara da önemli sözler yöneltiyor.
Çocuklar, yetişkinlerin elinde oyuncak değildir.
Her çocuk Allah’ın bir emanetidir. “Şu küçüklerden
birine ne yaptıysanız, onu bana da yapmışsınızdır”
şu şekilde de anlaşılabilir: “onlardan birine
her ne yapmadıysanız, onu bana da yapmamışsınızdır.”
Pavlus, çocuklarını öfkelendirip, böylece
onlara güçlerinin üstünde bir yük yüklememeleri
için ana babaları uyarıyor. (Efesliler,
5:4; Koloseliler; 3:21) Çocukların üzerine
gereğinden fazla düşmek, aşırı titizlik
gibi, aldırışsızlık ya da şiddet de ailelere
yasaklanmıştır. Asli günahın gücü hakkındaki
bilgileri ana babayı, yanlış bir hoşgörüye
değil, alçakgönüllülüğe, yumuşaklığa sevk
etmeli; aynı zamanda İsa’dan, çocukları
tövbe ve değişmeye sevk etmesi dilenmelidir.
Mesih
İmanlıları ve Ana Babaları Anneye
Babaya saygı İncil Nediyor? Tanrının Buyruğu
Protestanlık
Çocukların
ana babalarına karşı itaat yükümlülüğünü
yerine getirmek zorunda bırakılmadıkları
tek bir durum vardır: Onlardan Allah’ın
istemine karşı çıkmalarının istenmesi. Elçinin
sözü bu duruma ilişkindir: “İnsanlardan
çok, Allah’ın sözünü dinlemek gerek” (Elçilerin
İşleri, 5:29). İsa’nın kurtarıcı elini tutan
bir çok “çocuk”, bugün İslâm ve Yahudi dünyasında
ailelerinin dinine katılmıyor. Bu beraberinde
gerilimleri getiriyor; çünkü İsa’ya iman
yürekleri sevgiyle dolduruyor. Çocuklar
yeni imanlarında, ailelerini her zamankinden
daha çok seviyorlar. Belki, şimdi biraz
da bilgece davranmayı öğrenip, ağızlarını
lüzumsuz yere açmamaları, bu yolla ailelerine
daha fazla iyilikte bulunmaları gerekiyor.
Sabır, ruhsal bir erdemdir. Ana babalarımızın
zihniyetlerini değiştirmeleri için dua etmeliyiz.
Onları mümkün olduğu kadar sık ziyaret etmeliyiz.
Yeryüzünde kimse bizi ana babamızdan çok
sevmez.
Ama
ana baba, İsa’nın Ruhu’na inatla direnir,
çocuklarını Kurtarıcı’dan uzaklaştırmak
için çabalarlarsa, ayrılık kaçınılmaz olur.
Böyle ana babalardaki İsa karşıtı ruh kesinlikle
reddedilmeli, ama onlar için sevgide dua
edilmelidir. İsa’nın sözü yine yol gösterici:
“Anasını, babasını, beni sevdiğinden çok
seven bana lâyık değildir.” (Matta, 10:37)
Aileler tarafından çocuklara uygulanan baskılarda,
duygusal, kültürel bağlar, maddi faktörler,
İsa için verilecek kararı etkileyebilir,
engelleyebilir. İmandan sapmamaları için
İsa izleyicilerine, imansız yakınlarından
kesinlikle ayrılmalarını buyuruyor. Aileden
kesin olarak ayrılıp İsa’ya mutlak teslimiyet,
bazı durumlarda kaçınılmazdır. Ana baba
ve çocukların yüreklerinde, böylesi bir
karardan doğacak yara acıdır, ama tanrısal
sevgi insanlar arasındaki sevgiden daha
kutsaldır.
Böylesi
bir durumda, imanlılar topluluğu, acılar
içindeki kovulmuşları, kendi kardeşleri,
aileleriymiş gibi bağrına basmakla yükümlüdür.
Mesleki eğitim, evlilik de bu yükümlülüğe
dahildir. Ailenin sevgisinin bittiği yerde
imanlılar topluluğunun sevgisi filizlenmeli;
yeni imanlılar çok büyük hatalar yapsalar
da, bu sevgi sönmemelidir. Yeni ruhsal ailenin
tutumunu İsa’nın sabır ve sevgisi belirlemelidir.
Aile sevgisi, Tanrısal sevginin mütevazı
bir “kopya”sıdır. Sonsuz’un kendisi ama
Babamız! İsa Mesih’in aracılığıyla, O bizi
kendi ailesine çağırdı. Kendisiyle birlikte
olabilmemiz için, Oğlu’nun kanıyla aklayıp
Kutsal Ruh’la diriltti. Ecel ya da herhangi
bir kaza, ana babamızın vefatına neden olsa
da, ümitsizliğe düşmeyiz: “Anam ve babam
beni terk etseler bile, Rab beni kabul eder.”
(Mezmur, 27:10) Yeryüzündeki ana babamızın
sevgisi sınırlı olsa da, Allah kutsal ve
sonsuz sevgisiyle gelerek bize kollarını
açıyor. İncil’de sözü edilen, “kaybolan”
iki oğuldan birinin yeniden kabul edilmesi;
babanın diğer oğlunu da kazanma çabası,
Allah’ın babalık sevgisinin derinliğini
gösteriyor. Allah ile birliktelik, yaşamımızın
merkezi olarak kalmaya devam eder. Kutsallarla
birlikte yaşamı tatmak ayrıcalığı, bize
daha yeryüzündeyken bağışlanmıştır. Bu nedenle,
Babamız’ın bize sunmuş olduğu bu eşsiz ayrıcalık,
göksel ailenin bireyleri sayılmak lütfu
için şükrederiz. Anneye
Babaya saygı İncil Nediyor? Tanrının Buyruğu
Protestanlık
Sonraki
Sayfa (Altıncı Emir - Katletmeyeceksin) |