|
Soru
: İsa bir Cuma günü mü çarmıha gerilmişti?
Eğer bir Cuma günü çarmıha gerildiyse ve
bir Pazar günü ölümden dirildiyse mezarda
nasıl üç gün geçirmiştir?
Yanıt: Kutsal
Kitap İsa’nın haftanın hangi gününde çarmıha
gerildiğini kesin bir şekilde söylemez.
Bu konuda en yaygın olan görüşler bu olayın
bir Cuma ya da bir Çarşamba gününde gerçekleştiğinden
yanadır. Ancak bazıları, hem Cuma ve hem
de Çarşamba günüyle ilgili savunuların bir
karışımını kullanarak İsa’nın Perşembe günü
çarmıha gerildiğini iddia ederler.
İsa, Matta 12:40’da, “Yunus, nasıl üç gün
üç gece o koca balığın karnında kaldıysa,
İnsanoğlu da üç gün üç gece yerin bağrında
kalacaktır”demiştir. İsa’nın Cuma günü çarmıha
gerildiğini savunanlar O’nun mezarda üç
gün kaldığının söylenebilmesinin hâlâ geçerli
olduğu bir yolun bulunduğunu söylerler.
Birinci yüzyıldaki Yahudi düşünüşüne göre,
bir günün bir kısmı da tam bir gün sayılıyordu.
İsa, Cuma gününün bir kısmında, Cumartesi
gününün bütününde ve Pazar günün bir kısmında
mezarda olduğundan, mezarda üç gün kalmış
sayılabilir.
Cuma gününü destekleyen en büyük savunmalardan
biri Markos 15:42’de yer alır, bu ayet İsa’nın
“Şabat Günü’nden önceki gün” çarmıha gerildiğini
bildirir. Eğer bu haftalık Şabat yani Cumartesi
günü idiyse, o zaman bu O’nun Cuma günü
çarmıha gerildiğini göstermektedir. Cuma
günü konusunda bir başka destek de, İsa’nın
üçüncü gün dirileceğini söyleyen Matta 16:21
ve Luka 9:22’da bulunur. Eğer İsa üçüncü
gün dirilecekse o zaman mezarda tam olarak
üç gün, üç gece kalması gerekmezdi. Ama
bazı çeviriler bu ayetler için “üçüncü günde”
sözünü kullandıkları halde, bütün çeviriler
bu sözü kullanmaz ve “üçüncü günde” sözünün
bu ayetleri tercüme etmenin en iyi yolu
olduğu konusunda herkes görüş birliği içinde
değildir. Ayrıca, Markos 8:31 İsa’nın üç
gün “sonra” dirileceğini söyler.
Perşembe günüyle ilgili görüş, Cuma günü
görüşünü açar ve İsa’nın Cuma akşam üstü
gömülmesinden Pazar sabahına kadar olan
bu zaman diliminde fazlasıyla çok olay gerçekleştiğini
bildirir. Bazıları arada yirmi kadar olay
geçtiğini sayar. İsa’nın Perşembe günü çarmıha
gerildiğini savunanlar, Cuma ile Pazar arasındaki
tek tam gün Yahudi Şabatı olan Cumartesi
olduğundan bunun özellikle bir sorun olduğuna
işaret ederler. Daha fazla bir ya da iki
gün olması bu sorunu ortadan kaldırır. İsa’nın
Perşembe günü çarmıha gerildiğini söyleyenler
şu şekilde bir mantık yürütebilirler: Bir
arkadaşınızı Pazartesi akşamından beri görmediğinizi
varsayalım. Onu bundan sonra Perşembe sabahı
görüyorsunuz ve teknik olarak aradan sadece
60 saat (2.5 gün) geçtiği halde ona, “Seni
üç gündür görmedim” diyorsunuz. Bu örnek,
eğer İsa Perşembe günü çarmıha gerilmiş
olsaydı, bunun nasıl üç gün sayılabileceğini
gösterir.
Çarşamba günüyle ilgili görüş, o haftada
iki Şabat günü olduğunu bildirir. (İsa’nın
çarmıha gerilişinin akşamında gerçekleşen
[Markos 15:42; Luka 23:52-54]) Birincisinden
sonra, kadınlar baharatlar satın aldılar;
bu satın alma işlemini Şabat’tan sonra yaptıklarına
dikkat edin (Markos 16:1). İsa’nın Çarşamba
günü çarmıha gerildiği görüşü, bu “Şabat”ın
Fısıh olduğunu savunur (bkz. Levililer 16:29-31,
23:24-32, 39, bu ayetler dini bayramların
Şabat olarak anılan haftanın yedinci gününe
rastlaması gerekmediğini gösterir). O haftanın
ikinci Şabatı, normal haftalık Şabat’tı.
Luka 23:56’da, birinci Şabat’tan sonra baharatlar
alan kadınların gidip baharatları hazırladıklarına
ve sonra da “Şabat’ta dinlendiklerine” dikkat
edin (Luka 23:56). Bu savunu, o haftada
iki Şabat günü olmadıkça kadınların baharatları
Şabat’tan sonra satın alıp da Şabat’tan
önce hazırlayamayacaklarını bildirir. İki
Şabat görüşüne göre, eğer Mesih Perşembe
günü çarmıha gerildiyse o zaman dini bir
bayram olan Şabat (Fısıh), Perşembe günü
güneş battığında başlamış ve Cuma günü,
haftalık Şabat’ın ya da Cumartesi’nin başladığı,
güneş batımında bitmişti. Baharatları birinci
Şabat’tan (Fısıh’tan) sonra satın almaları,
onları Cumartesi günü satın aldıkları ve
Şabat gününe karşı gelmekte oldukları anlamına
gelir.
Bu yüzden, Çarşamba günü görüşüne göre,
Kutsal Kitap’ın kadınlar ve baharatlar hakkındaki
anlatımına karşı gelmeyen tek açıklama,
Mesih’in Çarşamba günü çarmıha gerildiği
olan Matta 12:40’ı harfi olarak anlamayı
savunmaktadır. Dini bir bayram (Fısıh) olan
Şabat, Perşembe günü gerçekleşmişti. Kadınlar
baharatları (bundan sonra) Cuma günü satın
almışlar ve geri dönüp aynı gün hazırlamışlardı.
Bundan sonra haftalık Şabat olan Cumartesi
gününde dinlenmişler ve baharatları Pazar
günü erkenden mezara götürmüşlerdi. İsa,
Yahudi takviminde Perşembe gününü başlatan
Çarşamba günü güneş batarken gömülmüştü.
Bir Yahudi takvimi kullanarak, Perşembe
gecesi (birinci gece), Perşembe günü (birinci
gün), Cuma gecesi (ikinci gece), Cuma günü
(ikinci gün), Cumartesi gecesi (üçüncü gece),
Cumartesi günü (üçüncü gün) şeklinde bir
hesap yapılabilir. Bizler İsa’nın tam olarak
ne zaman dirildiğini bilmiyoruz ama Pazar
günü güneş doğmadan önce dirildiğini biliyoruz
(Yuhanna 20:1, Mecdelli Meryem “ortalık
daha karanlıkken” gelmişti), bu yüzden Yahudiler
için haftanın birinci gününü başlatan Cumartesi
akşamı güneş battıktan hemen sonra da dirilmiş
olabilirdi.
Çarşamba günüyle ilgili görüşün olası sorunu,
Emmaus yolunda İsa’yla yürüyen öğrencilerin
bunu O’nun dirilişiyle “aynı günde” yapmış
olmalarıdır (Luka 24:13). İsa’nın kim olduğunu
anlayamayan öğrenciler O’na İsa’nın çarmıha
gerilişinden bahsetmişlerdi (24:21) ve “bu
olaylar olalı üç gün oldu” demişlerdi (24:22).
Çarşamba’dan Pazar gününe kadar dört gün
vardır. Bunun olası bir açıklaması, Mesih’in
gömüldüğü Çarşamba akşamından itibaren sayıyor
olabilecekleridir. O zaman Çarşamba akşamı
Yahudiler’in Perşembe gününün başlangıcıdır
ve Perşembe’den Pazar’a kadar da üç gün
sayılabilir.
Daha genel düşünürsek, Mesih’in haftanın
hangi günü çarmıha gerildiğini bilmek o
kadar önemli değildir. Eğer önemli olsaydı,
o zaman Tanrı’nın Sözü günü ve zaman çerçevesini
açık bir şekilde bildirirdi. Önemli olan
İsa’nın ölmüş olması ve ölümden fiziksel,
bedenen dirilmesidir. Aynı şekilde önemli
olan da ölme nedenidir: İsa bütün günahkârların
hak ettiği cezayı almak için ölmüştür. Yuhanna
3:16 ve 3:36 O’na güvenmenin sonsuz yaşamla
sonuçlanacağını bildirir! İsa ister Çarşamba,
ister Perşembe, ister Cuma günü çarmıha
gerilmiş olsun, bu gerçek aynı şekilde doğrudur
.
.
|
