Soru
: Oğul’dan maddesi nedir?
Yanıt : Oğul’dan
maddesi, kilisede Kutsal Ruh’la ilgili bir
tartışma nedeniydi ve hâlâ da öyledir. Sorulan
soru, “Kutsal Ruh kimden çıktı? Baba’dan
mı yoksa Baba ve Oğul’dan mı?” sorusudur.
Oğul’dan sözcüğünün Latincesi filioque’dir.
İznik İnanç Bildirisi’ne, Kutsal Ruh’un
Baba ve “Oğul’dan” çıktığını belirten “ve
Oğul’dan” sözcükleri eklenmiş olduğu için
bundan “Oğul’dan (filioque) maddesi” olarak
söz edilir. Bu konu hakkında o kadar çok
tartışma olmuştur ki, bu durum sonunda Roma
Katolik Kilisesi’yle Doğu Ortodoks Kiliseleri’nin
M.S. 1054 yılında birbirlerinden kopmalarına
neden olmuştur. Bu iki kilise Oğul’dan maddesi
konusunda hâlâ bir görüş birliği içinde
değildir.
Yuhanna 14:26, “Ama Baba’nın benim adımla
göndereceği Yardımcı, Kutsal Ruh...” der.
Yuhanna 15:26, “Baba’dan size göndereceğim
Yardımcı, yani Baba’dan çıkan Gerçeğin Ruhu
geldiği zaman, bana tanıklık edecek” der.
Ayrıca bkz. Yuhanna 14:16 ve Filipililer
1:19. Bu ayetler, Kutsal Ruh’un hem Baba’dan,
hem de Oğul’dan çıktığını gösteriyor gibidir.
Oğul’dan maddesindeki önemli konu, Kutsal
Ruh’un tanrılığını koruma arzusudur. Kutsal
Kitap, Kutsal Ruh’un Tanrı olduğunu açıkça
öğretir (Elçilerin İşleri 5:3-4). Oğul’dan
maddesine karşı çıkanların bunu yapmalarının
nedeni, Kutsal Ruh’un Baba ve Oğul’dan çıkmasının
Kutsal Ruh’u Baba ve Oğul’un “hizmetkârı”
haline getirdiğine inanmalarıdır. Oğul’dan
bendini savunanlar, Kutsal Ruh’un hem Baba
ve hem de Oğul’dan çıkmasının Ruh’un Baba
ve Oğul’la birlikte eş değerde Tanrı olmasını
etkilemediğine inanır.
Oğul’dan maddesi büyük bir olasılıkla Tanrı’nın
kişiliğinin bizim hiçbir zaman tamamen kavrayamayacağımız
bir yönünü içerir. Sonsuz bir varlık olan
Tanrı, bizim sınırlı insan zekâlarımız için
nihai olarak anlaşılmazdır. Kutsal Ruh Tanrı’dır
ve Tanrı tarafından yeryüzünde İsa Mesih’in
“yerini alması” için gönderilmiştir. Kutsal
Ruh’un Baba’dan mı yoksa Baba ve Oğul’dan
mı çıktığı sorusu kesin bir şekilde yanıtlanamaz
ve kesin bir şekilde yanıtlanması da gerekmemektedir.
Oğul’dan çıkan maddesinin belki de bir tartışma
konusu olmayı sürdürmesi gerekmektedir.
|